به گزارش خبرنگار ایمنا، برنامه راهبردی اصفهان ۱۴۰۵، ششمین برنامه پنج ساله و سومین برنامه راهبردی شهر اصفهان است که توسط شهرداری با همکاری و مشارکت سایر ذینفعان برنامه تدوین میشود.
این برنامه در دو سطح راهبردی و عملیاتی و بر اساس دو رویکرد هدف سو و مشکل سو تدوین شده و دارای دو ویژگی اصلی نتیجهمحوری و سنجشپذیری است.
در مراحل توصیف و تحلیل برنامه اصفهان ۱۴۰۵ سعی شده از مشارکت تمامی ذینفعان برنامه استفاده شود.
برای آگاهی بیشتر در خصوص برنامه راهبردی اصفهان ۱۴۰۵ گفتوگویی را با «محمدمهدی توکلی» رئیس گروه برنامهریزی و ارزیابی عملکرد شهرداری اصفهان انجام دادهایم که مشروح آن در ادامه از نظرتان میگذرد:
اشارهای به برنامههای تدوین شده تاکنون داشته باشید!
برنامه اصفهان ۱۴۰۵ ششمین برنامه پنج ساله است؛ فرایند برنامهریزی در شهرداری اصفهان برای اولین بار سال ۱۳۷۵ استارت خورد و برنامه پنج ساله اصفهان ۲۲+ تدوین شد.
بسیاری از پروژههای بزرگ همچون مجموعه پلهای غدیر، برخی فرهنگسراها، باغ گلها، تقاطعهای غیر همسطح، سالنهای مطالعه، متولدشده این برنامه اجرایی بوده است.
بر اساس برنامه اصفهان ۲۲+ در افق سال ۷۵ تا ۸۰ تعداد ۲۲ طرح و پروژه در سه محور حملونقل و ترافیک، فضای سبز و فرهنگ اجتماعی تدوین و اجرا شد
رینگ سوم ترافیکی یکی از پروژههای بزرگی بود که در برنامه اصفهان ۲۲+ انجام شد، البته مراحل تکمیل تعدادی از این پروژهها به برنامههای بعدی موکول شد.
برنامههای بعدی شهرداری چه بود؟
دومین برنامه پنجساله شهرداری «اصفهان ۸۵» برای بازه زمانی ۸۰ تا ۸۵ جهت برنامهریزی فعالیتهای شهرداری شامل ۳۱ طرح و ۶۷۵ پروژه تدوین شد.
برنامه سوم، «اصفهان ۹۰» برای سالهای ۸۵ تا ۹۰ بود که هشت هدف عالی، ۷۳ هدف میانی، ۶۱۱ طرح و شش هزار و ۳۷۱ پروژه شهری بر اساس آن در نظر گرفته شد.
از سال ۸۹ شهرداری یک تحول در فرایند برنامهریزی خود ایجاد کرد و در آن سال چشمانداز ۱۵ ساله شهر اصفهان بهعنوان «چشمانداز شهر اصفهان در افق ۱۴۰۴» تدوین شد که اولین برنامه آن «اصفهان ۹۵» بود.
این برنامه پنجساله بهنوعی یک تغییر رویکرد در برنامههای پنجساله شهرداری اصفهان ایجاد کرد و با رویکرد راهبردی تدوین شد.
برنامه پنجم شهرداری برنامه راهبردی «اصفهان ۱۴۰۰» برای افق ۹۵ تا انتهای سال ۹۹ است که سعی کردیم بخشینگری در این برنامه وجود نداشته باشد و علاوه بر اینکه توسعه شهری در آن دیدهشده است به توسعه درونی شهرداری نیز توجه شد و سعی شد شهرداری، سازمانی بهرهور شود.
قبل از انجام فرایند تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵ در ابتدای سال ۹۸، اقدامات پیشزمینهای انجام و آسیبشناسی پنج برنامه قبلی شهرداری انجام شد.
نحوه تدوین، فرایند تدوین، خروجی این برنامه و دلایل عدم اجرایی شدن برنامههای پیشین شهرداری اصفهان و مشکلاتی که آن برنامهها داشت توسط تیم مدیریت شهری استخراج شد و در این فرایند از مشاوران مختلفی استفاده کردیم.
سعی کردیم مشکلاتی که در برنامههای پیشین بود را تا حدودی رفع کنیم، البته باید رفع مشکلات را با فرایند بلوغ سازمانی شهرداری در نظر بگیریم.
برنامه راهبردی اصفهان ۱۴۰۵ برای سالهای ۱۴۰۰ تا انتهای سال ۱۴۰۴ خواهد بود، از ویژگیهای اصلی این برنامه سنجش پذیری است، رویکردی که در کلیه فرایند برنامه آن را موردتوجه قراردادیم زیرا هر موضوعی که در این برنامه تعریف و مصوب میشود، باید قابلیت سنجش را داشته باشد.
آیا برنامههای قبل سنجش پذیر نبود؟
هرچند نمیتوان گفت برنامههای پیشین سنجش پذیر نبود، اما سنجش پذیری آنها کامل نبود.
این فرایند سنجش پذیری از چشمانداز، اهداف کلان، اهداف خرد و تا برنامه عملیاتی وجود دارد و تمام سطوح برنامه قابلیت سنجش خواهد داشت.
رویکرد دوم «نتیجه محوری» است. برنامه اصفهان ۱۴۰۵ بخشی نیست، بلکه بر این اساس تعریفشده که در شهر اصفهان میخواهیم به چه نتیجهای برسیم و برمبنای آن نتیجه، حوزههای مختلف شهری برنامههای خود را ذیل آن تعریف کردند؛ بهعنوانمثال اگر یکی از حوزههای برنامه اصفهان ۱۴۰۰ کاهش آلایندههای محیطی است، تمام حوزههای شهرداری همچون حملونقل ترافیک، برنامه فرهنگی و اجتماعی و فضای سبز شهری برنامههای خود را در راستای این نتیجه یعنی کاهش آلایندههای محیطی متمرکز میکنند.
مشارکت شهروندان در تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵ چگونه اتفاق میافتد؟
مشارکت شهروندان را مطرح کردید، اما به یک سطح بالاتر از مشارکت بهعنوان ویژگی اصفهان ۱۴۰۵ اشاره میکنم.
در برنامه اصفهان ۱۴۰۵ سعی شده مشارکت حداکثری تمامی ذینفعان شهرداری جلب شود، بهگونهای که یکی از ورودی برنامهها تحلیل خواستههای شهروندان بهعنوان یکی از ذینفعان اصلی برنامه است؛ ازاینرو جلسات مختلفی را با گروههای مختلف مردم ازجمله بانوان، فرهنگیان، پزشکان، مهندسان، جوانان، سالمندان و سایر اقشار برگزار کردیم.
این تحقیقها، پژوهشها، رایزنیها و … در چه مدتی اتفاق افتاده و چگونه برنامهریزیشده است؟
آسیبشناسی لازم در ماههای ابتدایی سال ۹۸ انجام شد و تیرماه سال گذشته با ابلاغ شهردار اصفهان جهت تدوین برنامه اصفهان ۱۴۰۵، بهطور رسمی فرایند تدوین آغاز شد که تحلیل خواستههای ذینفعان در همین راستا بود.
شهردار اصفهان در دو سال و نیم گذشته بیش از ۵۲ جلسه با متخصصان حوزههای مختلف تحت عنوان سلسله نشستهای «اصفهان فردا» داشت که فیلم تمام این نشستها تحلیل محتوا شده و خواستههای ذینفعان و مختصصان مختلف استخراج و بهعنوان یکی دیگر از ورودیهای برنامه راهبردی اصفهان ۱۴۰۵ موردبررسی قرارگرفته است.
در فرایند برنامه، از نظرات مدیران اجرایی سابق شهر و شهرداری اصفهان فارغ از هرگونه جناحبندی سیاسی با برگزاری مصاحبهها و جلسات مختلف استفاده و با بسیاری از این مدیران سابق شهر اصفهان که در حال حاضر مدیران سطح کلان کشور هستند، مصاحبههایی انجام و نیازهای شهر اصفهان را از منظر آنها استخراج و تحلیل کردیم.
مسئلهای که همیشه شهرداری با آن مواجه بوده، تعارض با سایر دستگاههای اجرایی است، ازاینرو در فرایند تحلیل ذینفعان، برای شهرداری اصفهان پروژهای طراحی و اجرا شد تا خواستههای ذینفعان شهرداری اصفهان که اکثراً سایر نهادها و دستگاههای اجرایی استان بودند، تدوین و در فرآیند برنامه از آن استفاده شود و تعارضها کاهش یابد.
سعی کردیم از تجارب سایر کلانشهرها استفاده کنیم، ازاینرو برنامههای ۱۲ کلانشهر دنیا تحلیل محتوا شد و راهکارهایی که توانستند با استفاده از آن مشکلات خود را رفع کنند، از برنامهها استخراج شد و در فرایند تدوین مورداستفاده قرار گرفت.
در ورودیهای برنامه اصفهان ۱۴۰۵، استفاده از نظرات کارشناسان شهرداری در حوزههای مختلف و مناطق ۱۵ گانه، سازمانهای شهرداری، معاونتهای شهرداری موردتوجه قرار گرفت تا مشکلات شهر را تدوین و بهعنوان یکی از ورودیهای برنامه از آنها استفاده کنیم.